ابوذر سوری، مسئول بهداشت پرتوها در مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، بیان کرد که بر اساس مستندات سازمان جهانی بهداشت، تمامی افراد در معرض اشعه UV خورشید قرار دارند و تعداد زیادی از مردم نیز با منابع مصنوعی اشعه UV در صنعت، تجارت و تفریح و سرگرمی در تماس هستند.
خورشید و اشعه فرابنفش (UV)
خورشید به عنوان فراوانترین منبع اشعه فرابنفش در محیط ما شناخته میشود. امواج خورشیدی شامل نور مرئی، گرما و اشعه UV هستند. اشعه UV به سه ناحیه UVA، UVB و UVC تقسیم میشود. وقتی نور خورشید از اتمسفر عبور میکند، کل UVC و بیشتر UVB توسط اُزن، بخار آب، اکسیژن و دیاکسید کربن جذب میشوند، اما UVA به میزان قابل توجهی فیلتر نمیشود.
اهمیت لایه اُزن در فیلتر کردن اشعه UV
مطابق با اعلام سازمان جهانی بهداشت، اُزن یک جاذب مؤثر اشعه UV است. با نازکتر شدن لایه اُزن، توانایی فیلتر محافظ اتمسفر کاهش مییابد و مردم و محیط زیست بیشتر در معرض اشعه UV، به ویژه UVB، قرار میگیرند. تخریب لایه اُزن به دلیل مواد شیمیایی ساخته شده توسط انسان ایجاد میشود و تا زمانی که استفاده از ترکیبات کلر و برم به شدت کاهش نیابد، ادامه خواهد داشت.
پروتکل مونترال و تلاش برای حفاظت از لایه اُزن
توافقهای بینالمللی، به ویژه پروتکل مونترال، به تدریج موفق به حذف تولید مواد مخرب لایه اُزن میشوند. اما طول عمر طولانی مواد شیمیایی که قبلاً به اتمسفر آزاد شدهاند، باعث میشود تا مشکلات تخریب لایه اُزن برای سالها ادامه داشته باشد. ترمیم کامل لایه اُزن تا سال ۲۰۵۰ پیشبینی نمیشود.
افزایش سرطان پوست و تغییرات رفتاری
بروز انواع سرطان پوست در دهههای گذشته به طور چشمگیری افزایش یافته است. برخی افراد معتقدند که این به دلیل تخریب لایه اُزن و افزایش میزان UV است، اما شواهد نشان میدهند که علت اصلی افزایش سرطان پوست، تغییر رفتار مردم است. افزایش فعالیتهای خارج از منزل و تغییر عادات آفتاب گرفتن، اغلب منجر به مواجهه بیش از حد با اشعه UV میشود.
اقدامات ضروری برای کاهش خطرات
افزایش آگاهی و تغییرات در سبک زندگی برای کاهش مواجهه با اشعه UV ضروری است. اصلاح رفتارهای فعلی و اتخاذ روشهای محافظتی مانند استفاده از کرمهای ضد آفتاب، پوشیدن لباسهای محافظ و اجتناب از آفتاب گرفتن در ساعات اوج تابش خورشید میتواند به کاهش خطرات کمک کند.