بیماری مولتیپل اسکلروزیس (MS) یا همان ام اس، یک بیماری خودایمنی مزمن است که تحت تأثیر تعامل عوامل محیطی و ژنتیکی قرار میگیرد. مطالعات جدید نشان میدهند که مصرف زیاد نمک در رژیم غذایی یکی از عوامل محیطی مهمی است که میتواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. این تحقیق نشان داده است که مصرف زیاد نمک با اختلال در عملکرد سلولهای T تنظیمی، که وظیفه سرکوب پاسخهای ایمنی علیه بافتهای بدن را دارند، میتواند زمینهساز بیماری ام اس و سایر بیماریهای خودایمنی باشد.
در مطالعهای جدید، محققان دریافتند که سطوح بالای سدیم باعث فعالسازی مسیرهای مولکولی مرتبط با ژنهای SGK-1 و PRDM1-S میشود که این امر منجر به کاهش عملکرد سلولهای T تنظیمی و در نتیجه افزایش احتمال ابتلا به بیماریهای خودایمنی، از جمله ام اس، میشود.
دکتر توموکازو سومیدا، استاد دانشکده پزشکی ییل و نویسنده اصلی این تحقیق، توضیح میدهد که «سلولهای T تنظیمی در بیماران مبتلا به بیماریهای خودایمنی از جمله ام اس به درستی عمل نمیکنند. این مطالعه نشان میدهد که هم عوامل محیطی مانند مصرف زیاد نمک و هم عوامل ژنتیکی در ایجاد اختلال در تنظیم ایمنی و ابتلا به ام اس نقش دارند.» وی همچنین بیان میکند که این تحقیق راههای جدیدی برای درمان بیماریهای خودایمنی ارائه میدهد.
طبق آمار، بیش از 2.8 میلیون نفر در سراسر جهان به بیماری ام اس مبتلا هستند. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به میلین، غلاف محافظ رشتههای عصبی، حمله میکند و فرآیند دمیلیناسیون ایجاد میشود که منجر به التهاب و آسیب به رشتههای عصبی میشود. این آسیب باعث ضعف عضلانی و سایر علائم مرتبط با ام اس میگردد.
مطالعات نشان دادهاند که مصرف بیش از حد نمک در رژیم غذایی با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای خودایمنی مانند ام اس ارتباط مستقیم دارد. محققان همچنین دریافتند که قرار گرفتن در معرض غلظتهای بالای سدیم باعث فعالسازی ژنهای مرتبط با مسیرهای مولکولی میشود که عملکرد سلولهای T تنظیمی را مختل میکنند.
در این پژوهش، مشخص شد که مصرف زیاد نمک باعث افزایش بیان ژن PRDM1-S در شرایط آزمایشگاهی میشود. این امر نشان میدهد که مصرف بالای سدیم با فعالسازی مسیر PRDM1/SGK-1 در سلولهای T تنظیمی ارتباط دارد و به اختلال عملکرد این سلولها منجر میشود که خطر ابتلا به بیماریهای خودایمنی را افزایش میدهد.
