پوکی استخوان یکی از بیماریهای شایع در میان افراد مسن است که به تدریج به تحلیل و کاهش تراکم استخوانها منجر میشود. بسیاری از افراد تا زمانی که شکستگی رخ ندهد، از ابتلا به این بیماری بیاطلاع هستند. دکتر حسین یاری، مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقای سلامت سازمان جهاد دانشگاهی علومپزشکی تهران، در گفتوگو با ایسنا تأکید کرد که “شکستگی، تنها نشانه پوکی استخوان است” و تا زمانی که استخوانها دچار شکستگی نشوند، هیچ علامت واضحی برای هشدار در مورد این بیماری وجود ندارد. علائمی مانند دردهای مفصلی یا استخوانی، سوزش پا، یا دردهای مختلف بدن نمیتوانند به تنهایی نشاندهنده پوکی استخوان باشند.
تراکم استخوان و اهمیت آن در پیشگیری از پوکی استخوان
طبق نظر دکتر یاری، تراکم استخوانی در سنین ۳۰ تا ۳۵ سالگی به بیشترین حد خود میرسد، جایی که فرآیند ساخت استخوان بیشتر از تجزیه آن است. اما با افزایش سن، به ویژه پس از ۳۵ سالگی، و با تغییرات هورمونی در بدن، این روند تغییر میکند و میزان تحلیل استخوانها افزایش مییابد. این تغییرات به تدریج باعث کاهش تراکم استخوانها و در نهایت بروز پوکی استخوان میشود.
اثر یائسگی بر سرعت تخریب استخوانها در زنان
دکتر یاری همچنین به تأثیر یائسگی بر سرعت تخریب استخوانها اشاره کرد و گفت که پس از یائسگی و کاهش سطح هورمون استروژن در زنان، فرآیند تخریب استخوانها سرعت بیشتری میگیرد. این امر باعث میشود که زنان در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به پوکی استخوان قرار گیرند. بررسیها نشان دادهاند که پوکی استخوان پس از یائسگی به ویژه در زنان بسیار شایع است.
پوکی استخوان ثانویه: علل و عوامل ایجادکننده
دکتر یاری در ادامه به “پوکی استخوان ثانویه” اشاره کرد و توضیح داد که این نوع پوکی استخوان در نتیجه مصرف برخی داروها مانند داروهای ضد انعقاد، ضد تشنج، یا داروهای کورتونی و همچنین بیماریهایی مانند مشکلات پاراتیروئید و تیروئید به وجود میآید. در این شرایط، تخریب استخوانها به سرعت افزایش مییابد و تراکم استخوانها به طور غیرطبیعی کاهش مییابد. به این وضعیت “پوکی استخوان ثانویه” گفته میشود.
شیوع پوکی استخوان در افراد مسن
طبق آمار موجود، یک زن از هر سه زن بالای ۶۰ سال و یک مرد از هر چهار تا پنج مرد بالای ۶۰ سال به پوکی استخوان مبتلا میشوند. این آمار نشاندهنده شیوع بالای این بیماری در افراد مسن است و به وضوح نیاز به پیشگیری و درمانهای مؤثر را در این گروه سنی نشان میدهد.
نتیجهگیری
پوکی استخوان یکی از بیماریهای رایج در میان افراد مسن است که با کاهش تراکم استخوانها باعث شکنندگی آنها میشود. برای پیشگیری از این بیماری، باید به تغذیه مناسب، ورزش منظم، و توجه به عواملی مانند تغییرات هورمونی پس از یائسگی و مصرف داروهای خاص توجه شود. همچنین، تشخیص به موقع و درمانهای پیشگیرانه میتواند از شکستگیهای ناشی از این بیماری جلوگیری کند.