در ماههای اخیر، مراکز درمانی با افزایش مراجعه به دلیل عفونتهای تنفسی در کودکان مواجه شدهاند. سه ویروس اصلی که بیشترین نقش را در این مراجعات دارند شامل آنفلوآنزا، رینوویروس، و کووید-۱۹ هستند. دکتر حمید عمادی کوچک، متخصص بیماریهای عفونی و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، جزئیات مهمی درباره وضعیت این ویروسها ارائه کرده است. در این مقاله، به بررسی این ویروسها، دلایل شیوع، و روشهای پیشگیری و مراقبت میپردازیم.
دوران کرونا و تغییر در الگوی شیوع ویروسها
در دوران همهگیری کرونا، به دلیل رعایتهای بهداشتی گسترده مانند استفاده از ماسک و قرنطینه، بسیاری از ویروسهای تنفسی فرصت انتشار نداشتند. اما با کاهش محدودیتها و بازگشایی مدارس، از پاییز ۱۴۰۱ شاهد بازگشت موج گسترده ویروسها هستیم.
عوامل مؤثر بر شیوع دوباره ویروسها:
- کاهش تماس کودکان با ویروسها طی دوران کرونا.
- افزایش تعاملات اجتماعی پس از بازگشایی مدارس و محیطهای عمومی.
- عدم ایمنی طبیعی کودکان در برابر برخی ویروسها به دلیل عدم مواجهه در سالهای گذشته.
عفونتهای تنفسی و کودکان
کودکان بهطور طبیعی سالانه بین ۶ تا ۱۲ بار به عفونتهای تنفسی مبتلا میشوند. اما در سالهای اخیر، به دلیل وقفه در مواجهه طبیعی با ویروسها، میزان ابتلا و شدت بیماریها افزایش یافته است.
چالشهای کنونی:
- ظهور ناگهانی و گسترده ویروسها در میان کودکان.
- عفونتهای مکرر و طولانیمدت.
- شیوع بیماریهایی مانند آبلهمرغان در تمامی فصول سال، برخلاف الگوهای معمول.
وضعیت آنفلوآنزا در سال جاری
آنفلوآنزا همچنان یکی از ویروسهای شایع و مهم است که در ماههای سرد سال اوج میگیرد. گونههای رایج ویروس شامل H۱N۱، H۳N۲، و آنفلوآنزای B هستند.
ویژگیهای بارز آنفلوآنزا:
- شروع ناگهانی علائم مانند تب، بدندرد، و خستگی شدید.
- گلودرد، آبریزش بینی، و سرفه در مراحل بعدی بیماری.
- علائم گوارشی مانند تهوع یا اسهال در برخی بیماران.
اهمیت واکسن آنفلوآنزا
واکسیناسیون یکی از بهترین راهها برای پیشگیری از ابتلا یا کاهش شدت بیماری آنفلوآنزا است.
- افراد واکسینهشده معمولاً علائم خفیفتری را تجربه میکنند.
- تزریق واکسن بهویژه برای گروههای پرخطر مانند سالمندان، افراد با بیماریهای زمینهای، و زنان باردار توصیه میشود.
- اگرچه در اوج اپیدمی، تزریق واکسن دیر به نظر میرسد، اما همچنان میتواند مؤثر باشد.
توصیههای پیشگیرانه برای کاهش شیوع ویروسها
رعایت بهداشت تنفسی میتواند به کاهش انتقال ویروسها کمک کند:
- استفاده از ماسک: در مکانهای شلوغ و عمومی.
- شستوشوی دستها: بهطور مکرر و با صابون.
- رعایت فاصلهگذاری اجتماعی: بهویژه در محیطهای بسته.
- تقویت سیستم ایمنی: از طریق تغذیه مناسب، خواب کافی، و مصرف مکملهای ویتامینی در صورت نیاز.
خطر بیشتر برای گروههای پرخطر
افراد دارای ضعف سیستم ایمنی، بیماریهای زمینهای مانند دیابت یا فشار خون، و زنان باردار در معرض خطر بیشتری قرار دارند. در صورت ابتلا به ویروسها، این گروهها ممکن است علائم شدیدتری را تجربه کنند.
توصیهها برای گروههای پرخطر:
- دریافت واکسن آنفلوآنزا و سایر واکسنهای توصیهشده.
- اجتناب از حضور در مکانهای شلوغ.
- مراجعه سریع به پزشک در صورت بروز علائم شدید.
نتیجهگیری
شیوع گسترده ویروسهای تنفسی در میان کودکان و بزرگسالان نشاندهنده اهمیت رعایت بهداشت و پیشگیری از بیماریهاست. با واکسیناسیون، رعایت نکات بهداشتی، و توجه به گروههای پرخطر، میتوانیم از شدت اپیدمیها بکاهیم و سلامت جامعه را حفظ کنیم.
