محققان همواره در تلاش بودهاند تا روشهای جدید و مؤثری برای درمان سرطان توسعه دهند. روشهای رایج مانند شیمیدرمانی، پرتودرمانی و جراحی، اغلب با عوارض جانبی همراه هستند و در برخی موارد، سرطان پس از درمان بازمیگردد. اما پژوهشگران کرهای در مؤسسه علوم و فناوری پیشرفته کره (KAIST) موفق به کشف روشی شدهاند که میتواند سلولهای سرطانی را دوباره به سلولهای طبیعی و سالم تبدیل کند.
این کشف میتواند تحولی بزرگ در درمان سرطان ایجاد کند و مسیری جدید برای مبارزه با این بیماری فراهم آورد. در ادامه، به بررسی این یافته مهم و نحوه عملکرد آن میپردازیم.
نقش فناوری جدید در معکوس کردن روند سرطانی شدن سلول ها
محققان KAIST موفق شدهاند یک فناوری نوین برای ثبت لحظهای که سلولهای سالم به سلولهای سرطانی تبدیل میشوند، توسعه دهند. این فناوری به شناسایی کلید مولکولی خاصی منجر شده که میتواند این روند را معکوس کند و سلولهای سرطانی را به حالت طبیعی بازگرداند.
یکی از مهمترین مفاهیم در این پژوهش، گذار بحرانی (Critical transitions) است. این پدیده به نقطهای خاص از زمان اشاره دارد که در آن یک تغییر ناگهانی و برگشتناپذیر رخ میدهد؛ برای مثال، زمانی که آب در دمای ۱۰۰ درجه سانتیگراد به بخار تبدیل میشود. در بدن انسان نیز، سلولهای طبیعی پس از عبور از یک نقطه بحرانی، تحت تأثیر تغییرات ژنتیکی و اپیژنتیکی، به سلولهای سرطانی تبدیل میشوند.
کشف کلید مولکولی برای متوقف کردن سرطان
دانشمندان KAIST دریافتند که سلولها قبل از تبدیل کامل به سلولهای سرطانی، وارد یک مرحله ناپایدار گذار بحرانی میشوند. در این مرحله، سلولهای طبیعی و سرطانی بهطور همزمان در کنار یکدیگر همزیستی میکنند. این کشف نشان میدهد که قبل از سرطانی شدن کامل سلولها، فرصتی برای مداخله و بازگرداندن آنها به حالت طبیعی وجود دارد.
آزمایش عملکرد کلید مولکولی روی سلول های سرطانی روده
محققان برای بررسی عملکرد این کلید مولکولی، آزمایشهایی روی سلولهای سرطانی روده انجام دادند. در این آزمایشها، مشخص شد که با استفاده از این کلید مولکولی، سلولهای سرطانی میتوانند مجدداً ویژگیهای سلولهای طبیعی را بازیابی کنند.
این یافته نشان میدهد که بهجای نابود کردن سلولهای سرطانی، میتوان آنها را دوباره به حالت طبیعی برگرداند و از رشد تومور جلوگیری کرد.
مزایای این روش در مقایسه با درمان های سنتی سرطان
درمانهای سنتی سرطان معمولاً روی حذف یا از بین بردن سلولهای سرطانی تمرکز دارند. این روشها شامل جراحی، شیمیدرمانی و پرتودرمانی هستند که هرکدام چالشهای خاص خود را دارند. اما کشف جدید محققان KAIST یک رویکرد نوین و غیرتهاجمی را معرفی میکند که میتواند مزایای متعددی داشته باشد:
✔ حفظ سلولهای سالم: برخلاف شیمیدرمانی که به سلولهای سالم نیز آسیب میرساند، این روش تنها روی بازگرداندن سلولهای سرطانی به حالت طبیعی تمرکز دارد.
✔ کاهش عوارض جانبی: بسیاری از روشهای سنتی باعث ضعف سیستم ایمنی، ریزش مو، تهوع و سایر مشکلات جانبی میشوند، اما این روش بهدلیل بازگرداندن سلولهای سرطانی به حالت طبیعی، این عوارض را کاهش میدهد.
✔ پیشگیری از بازگشت سرطان: ازآنجاکه این روش به بازگرداندن سلولها به حالت طبیعی کمک میکند، احتمال بازگشت سرطان پس از درمان کاهش مییابد.
کاربردهای احتمالی این کشف در پیشگیری از سرطان
علاوه بر درمان سرطان، این کشف میتواند نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به سرطان در افراد پرریسک داشته باشد. برخی افراد به دلایل ژنتیکی یا محیطی، در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به سرطان هستند. این گروه شامل افراد زیر میشوند:
✔ افرادی که سابقه خانوادگی سرطان دارند.
✔ کسانی که در معرض مواد سرطانزا مانند دود سیگار، آلودگی هوا و تشعشعات قرار دارند.
✔ افرادی که سبک زندگی ناسالمی دارند، مانند تغذیه نامناسب و کمتحرکی.
این فناوری میتواند بهعنوان یک روش پیشگیرانه برای تشخیص و اصلاح سلولهای در حال سرطانی شدن استفاده شود و احتمال بروز سرطان را کاهش دهد.
نتیجه گیری
کشف کلید مولکولی معکوسکننده سرطان توسط محققان KAIST، گامی مهم در مسیر توسعه روشهای نوین درمان سرطان است. این فناوری میتواند رویکرد جدیدی برای جلوگیری از پیشرفت سرطان و حتی بازگرداندن سلولهای سرطانی به حالت طبیعی ارائه دهد.
در حالی که هنوز تحقیقات بیشتری برای تأیید کارایی این روش در بیماران انسانی موردنیاز است، اما این کشف امیدهای جدیدی را برای بیماران سرطانی و پزشکان به همراه داشته است. در آینده، شاید بتوان با استفاده از این فناوری، روشهای مؤثرتری برای درمان سرطان بدون عوارض جانبی رایج در روشهای سنتی توسعه داد.