به گزارش سالم بمون، طبق اعلام رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره، تعرفههای مصوب هیئت دولت برای مشاوره به ازای هر ۴۵ دقیقه، ۲۳۰ الی ۲۷۰ هزار تومان است، اما طی تماس با کلینیکهای روانشناسی متعدد در مناطق مختلف تهران، تعرفه خدمات این مراکز را جویا شده و با نرخ قیمتی ۳۰۰ الی ۴۵۰ هزار تومان مواجه شدیم. مبالغ مذکور شاید به تعرفه مصوب سازمان نظام روانشناسی نزدیک باشند، اما میبینیم که عین همان تعرفه نیستند. در این میان مراکزی هم اعلام کردند که تعیین و اعلام قیمت جلسات مشاوره به صورت تلفنی ممکن نیست و این موضوع طی جلسه تریاژ، با بیان مشکل و ارائه رویکرد روانشناسی، از سوی درمانگر مطرح میشود.
هزینههای مربوط به حوزه سلامت روان در کشورهای توسعهیافته بالاست، اما این خدمات معمولاً مشمول بیمه میشود. به طور مثال سازمان نظام روانشناسی امریکا (APA) در این زمینه دارای بودجه اختصاصی است و مراجعان در ازای دریافت خدمات سلامت روان، مبلغی کمتر از تعرفه حقیقی (حدود یک پنجم) را پرداخت میکنند. درصورتی که در ایران ما با چنین تسهیلاتی در حوزه سلامت روان مواجه نیستیم و سازمان نظام روانشناسی بودجه آنچنانی ندارد و این شرایط تمام هزینههای درمان را به مراجع تحمیل میکند.
هزینه بالای خدمات سلامت روان برای برخی از اقشار و نیاز به مشاوره در جلسات متعدد یکی از معضلاتی است که ما در حوزه روانشناسی با آن روبهرو هستیم. اسماعیلتبار در خصوص هزینههای رواندرمانی اشاره میکند: هزینههای مطرحشده، صرفاً مربوط به همان یک جلسه مشاوره نیست؛ درمانگرانی که به صورت مستقل مشغول کار هستند، برای تأمین هزینههای مطب (اعم از برق، آب، نظافت و …) ناچار به تعیین تعرفه بالاتری هستند. اگر دقیقتر به این موضوع نگاه کنید، خواهید دید که در برخی موارد حتی دریافت این تعرفهها نیز پاسخگوی نیاز و هزینههای روانشناسان نیست. به طور مثال یک پزشک شاید با هر ویزیت در ۱۰ دقیقه مبلغی معادل ۲۰۰ هزار تومان را دریافت کند، اما یک روانشناس یا مشاور برای دریافت این تعرفه باید چهار الی پنج برابر این وقت را صرف کند.
او ادامه میدهد: تعرفه مصوب سازمان نظام روانشناسی مبلغ هنگفت و عجیبی نیست، اما در شرایطی که همه اقشار جامعه با مشکلات مالی و اقتصادی دستوپنجه نرم میکنند، این هزینهها به مردم فشار وارد میکند و مقصر این امر روانشناسان نیستند، وظیفه دولت است که چنین وضعیتی را سامان دهد. همکاران من در این حوزه بسته به سطح سواد و دانش خود و تأمین هزینهها تعرفههای متفاوتی دارند و این اختلاف قیمت منطقی است. حداقل تعرفه یک روانشناس باید مبلغی معادل ۳ میلیون تومان باشد، کما اینکه همین الآن هم در معدود مناطق بالای شهر تهران، برای هر یک جلسه مشاوره مبلغ ۵ تومان از مراجع اخذ میشود.
همچنین این روانشناس میگوید: «شاید دور از باور باشد اما در همین شرایط سخت اقتصادی، افراد کلاهبردار و سوءاستفادهگری هستند که بدون هیچگونه تحصیلات مرتبطی، در عرصه روانشناسی فعالیت میکنند و برای هر یک جلسه مشاوره، مبالغ ۳ الی ۲۰ میلیون تومان را تعریف کردهاند. جالبتر اینکه مشتریان و مراجعان خود را هم دارند. این وضعیت نشان از یک بیعدالتی اقتصادی و عدم نظارت دقیق بر اوضاع جامعه است؛ قشری هستند که برای یک جلسه مشاوره، مبالغ میلیونی خرج میکنند و در مقابل افرادی هستند که توان مالی لازم برای پرداخت تعرفههای زیر ۵۰۰ هزار تومان را ندارند.»