ورزش کردن یکی از کلیدی‌ترین عوامل در حفظ سلامت جسم و روان است، اما سوالی که ذهن بسیاری را درگیر کرده این است که آیا ورزش تنها در آخر هفته هم می‌تواند مزایای مشابهی با ورزش روزانه داشته باشد؟ در این مقاله، نتایج یک مطالعه جدید علمی را بررسی می‌کنیم که به این موضوع پرداخته و حقیقت جالبی را فاش کرده است. همچنین نظر پزشکان متخصص را درباره مزایا، معایب و نکات مهم مربوط به ورزش در روزهای پایانی هفته مرور خواهیم کرد.
چرا بسیاری از افراد تنها در آخر هفته ورزش میکنند؟
در دنیای پرمشغله امروزی، بسیاری از افراد به دلیل شغل تمام وقت، مسئولیت‌های خانوادگی یا برنامه‌های شلوغ روزانه، زمان کافی برای ورزش منظم در طول هفته ندارند. به همین دلیل، بسیاری ترجیح می‌دهند فعالیت بدنی خود را به روزهای تعطیل موکول کنند.
- محدودیت زمانی در طول هفته
- اولویت دادن به کار یا تحصیل در روزهای کاری
- خستگی ناشی از فعالیت‌های روزانه
- فرصت بیشتر برای تفریح و استراحت در تعطیلات
یافته های تحقیق جدید درباره ورزش در آخر هفته
مطالعه‌ای که در ژورنال انجمن قلب آمریکا منتشر شده، اطلاعات مربوط به بیش از ۹۳ هزار نفر را که در پایگاه داده UK Biobank ثبت نام کرده بودند، بررسی کرده است. هدف این تحقیق، بررسی اثرات ورزش در الگوهای مختلف زمانی بر سلامت طولانی‌مدت بوده است.
گروه بندی شرکت کنندگان در تحقیق:
- جنگجویان آخر هفته: افرادی که حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته ورزش متوسط تا شدید دارند اما بیشتر فعالیت خود را تنها در یک یا دو روز انجام می‌دهند.
- فعالان منظم: کسانی که همان میزان فعالیت را در طول حداقل سه روز هفته پخش میکنند.
- افراد غیرفعال: کسانی که به حداقل ۱۵۰ دقیقه ورزش در هفته نمی‌رسند.
نتایج نشان داد که هم جنگجویان آخر هفته و هم فعالان منظم، نسبت به گروه غیرفعال، خطر مرگ کمتری از بیماری‌های قلبی، سرطان و سایر علل تجربه کرده‌اند. این کاهش ریسک حتی تا ۳۲ درصد نیز گزارش شده است.
تفسیر نتایج از دیدگاه پزشکان متخصص
پزشکان و متخصصان پزشکی ورزشی معتقدند که مهم‌تر از توزیع زمانی ورزش، رسیدن به حداقل مقدار توصیه‌شده فعالیت بدنی است. با این حال، توزیع فعالیت در طول هفته نیز مزایایی دارد که نباید نادیده گرفته شود.
- دکتر کریستوفر برگ: ورزش مثل دارو عمل می‌کند. مهم نیست چه زمانی ورزش می‌کنید، بلکه استمرار و میزان آن اهمیت دارد.
- دکتر برت ماندلبام: حتی اگر تنها آخر هفته ورزش کنید، می‌توانید فواید قابل توجهی برای سلامت قلب و کاهش خطر سرطان به‌دست آورید.
- دکتر جیسون ومک: اگرچه فعالیت آخر هفته مؤثر است، اما توزیع تمرین در طول هفته، به سلامت کلی بدن و کاهش ریسک آسیب کمک بیشتری می‌کند.
مزایای ورزش در روزهای پایانی هفته
برای افرادی که فقط در تعطیلات آخر هفته زمان کافی برای فعالیت دارند، انجام ورزش شدید در این روزها همچنان مفید است. طبق نتایج مطالعه، چنین برنامه‌ای می‌تواند باعث کاهش مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های قلبی و سرطان شود.
- صرفه‌جویی در زمان در طول هفته
- افزایش چسبندگی به برنامه ورزشی برای افراد پرمشغله
- کاهش استرس ناشی از فعالیت‌های کاری
- کمک به حفظ تناسب اندام
چرا توصیه میشود ورزش در طول هفته پخش شود؟
با وجود اینکه ورزش آخر هفته مفید است، اما بسیاری از متخصصان توصیه میکنند که اگر امکان‌پذیر باشد، بهتر است فعالیت بدنی در طول هفته توزیع شود.
- کاهش احتمال آسیب عضلانی و مفصلی: بدن با تمرین منظم بهتر سازگار میشود.
- بهبود VO2 max: ظرفیت اکسیژن مصرفی در ورزش‌های منظم افزایش می‌یابد.
- افزایش سلامت متابولیک و سطح انرژی روزانه
- کمک به خواب بهتر و کاهش اضطراب مزمن
نکاتی برای افراد مشغول که فقط آخر هفته ورزش میکنند
اگر برنامه شما اجازه نمی‌دهد که در طول هفته فعالیت منظم داشته باشید، بهتر است چند نکته مهم را رعایت کنید تا خطر آسیب کاهش یابد و فواید بیشتری از تمرین‌های خود کسب کنید.
- پیش از ورزش، حتماً بدن را گرم کنید.
- از تمرینات ترکیبی هوازی و مقاومتی استفاده کنید.
- شدت ورزش را به‌تدریج افزایش دهید.
- به ریکاوری و خواب کافی توجه داشته باشید.
راهکارهایی برای گنجاندن ورزش در روزهای هفته
حتی اگر زمان زیادی در اختیار ندارید، همچنان می‌توانید از طریق تغییرات کوچک در برنامه روزانه، فعالیت بدنی بیشتری داشته باشید. این اقدامات می‌توانند تأثیر زیادی در سلامت جسمی و روانی شما داشته باشند.
- پیاده‌روی ۱۰ دقیقه‌ای پس از وعده ناهار
- استفاده از پله به‌جای آسانسور
- حرکات کششی در محل کار یا خانه
- استفاده از میز ایستاده برای کار
جمع بندی
این مطالعه جدید تأیید می‌کند که انجام فعالیت بدنی، حتی به‌صورت متمرکز در یکی دو روز هفته، همچنان فواید قابل توجهی برای سلامتی دارد. اگرچه توزیع تمرین در کل هفته ترجیح داده میشود، اما افراد نباید از ورزش کردن صرف‌نظر کنند تنها به این دلیل که نمی‌توانند هر روز آن را انجام دهند.
پس اگر تنها زمانی که برای ورزش دارید آخر هفته است، آن را از دست ندهید—همین مقدار تمرین بهتر از بی‌تحرکی کامل است.
